Betula verrucosa, B. pendula – brzoza brodawkowata, brzoza zwisła
Pochodzenie i opis
Dekoracyjność: Jest jednym z najładniejszych i najbardziej lubianych polskich drzew. Jej walory dekoracyjne to biała kora, wczesnowiosenne ulistnienie i złotożółty kolor liści na jesieni. W ogródkach przydomowych szczególnie polecana jest odmiana „Youngii”, o powolnym wzroście i przepięknym zwisającym pokroju.
Jest to najpospolitsza nasza krajowa brzoza. Rośnie dziko w Europie i Azji. Jest drzewem dorastającym do 25 m. Rośnie szybko, żyje ok. 100 lat. Ma płytki system korzeniowy i wyjaławia glebę wokół siebie.
Kora brzozy jest biała i łuszcząca wskutek występowania w niej substancji zwanej betuliną. Ma też charakterystyczną czarną nasadę pnia.
Korona brzozy jest zwiewna dzięki bardzo wiotkim, zwisającym pędom. Młode pędy pokryte są jasnymi przetchlinkami wyglądającymi jak gruczołki (stąd nazwa). Liście są niewielkie, trójkątne, wcześnie rozwijają się na wiosnę. Jesienią liście przebarwiają się ładnie na żółto.
Wymagania i uprawa
Brzoza brodawkowata jest gatunkiem światłolubnym. Doskonale rośnie na glebach piaszczystych, suchych i ubogich, gdzie poza jałowcem i sosną nic nie chce rosnąć. Dlatego też należy do roślin pionierskich. Jest bardzo odporna na suszę. Doskonale znosi zanieczyszczone powietrze. Nie znosi przesadzania ani cięcia. Cięta wiosną płacze – wydziela wodę brzozową (oskołę). Wodę brzozową pozyskuje się jako napój (zawiera fruktozę, witaminę C, sole mineralne i mikroelementy) lub jako kosmetyk (do pielęgnacji skóry i włosów). Ma bardzo wrażliwą korę, dlatego nie powinna być sadzona przy parkingach, ruchliwych ulicach itp.
Zastosowanie
Brzoza brodawkowata jest cennym drzewem do nasadzeń naturalistycznych, do parków i dużych ogrodów. Może być też do sadzona pojedynczo (soliter). Pięknie wyglądają aleje brzozowe. Może być stosowana do rekultywacji gleb zniszczonych działalnością przemysłową.
W ogródkach przydomowych szczególnie polecana jest odmiana „Youngii”, o przepięknym zwisającym pokroju i powolnym wzroście.
Brzozy żyją w mikoryzie z cennymi grzybami jadalnymi – koźlakami. Drewno brzozy stosowane jest w meblarstwie, a młode liście i pączki w przemyśle farmaceutycznym (m.in. woda brzozowa).
