Bergenia cordifolia, Megasea cordifolia – bergenia sercolistna

Pochodzenie i opis

Bergenia cordifolia, Megasea cordifolia – bergenia sercolistna pochodzi z modrzewiowych i sosnowych lasów Syberii. Osiąga wysokość 30-50 cm. Wytwarza silne kłącza, do połowy wystające z ziemi. Tworzy dywan zimozielonych liści. Liście to najbardziej dekoracyjna część bergenii. Są one bardzo duże, zimozielone, okrągłe lub owalne, ciemnozielone, błyszczące i skórzaste. Na jesieni liście przebarwiają się na czerwono.

Bergenia to jedna z podstawowych bylin zimujących w gruncie o ozdobnych liściach. Jest jedną z najmniej wymagających bylin naszych ogrodów.

Kwiaty ma zebrane w kłosokształtne kwiatostany na wierzchołku mocnego pędu. Pędy kwiatostanowe wyrastają ponad liście. Bergenia kwitnienie wczesną wiosną, a niekiedy powtórne na jesieni. Kwiaty są bardzo ładne – dzwonkowate, różowe, czerwone lub białe, w zależności od odmiany.

Bergenia jest długowieczna, na jednym miejscu może rosnąć nawet 10 lat.

Ze względu na niewątpliwy urok bergenii oraz łatwość uprawy i szerokie zastosowanie, można ją z powodzeniem uprawiać w każdym ogrodzie, nawet przez początkujących ogrodników. Dodatkowym atutem jest jej łatwe rozmnażanie.

Wymagania i uprawa

Bergenia to bylina wyjątkowo niewybredna i trwała.

Najlepiej rośnie na stanowisku słonecznym lub półcienistym. W miejscach nasłonecznionych kwitnie obficiej,  jednak wymaga regularnego podlewania. Najlepsza jest gleba średnio wilgotna, gliniasta, o odczynie lekko kwaśnym. Na żyznej glebie bergenia wytwarza więcej liści, które są bardzo okazałe. Natomiast słabiej wtedy kwitnie. Stosunkowo najgorzej rośnie w miejscach suchych i piaszczystych. Może jednak rosnąć nawet w głębokim cieniu i na każdej glebie. Cała roślina jest niezwykle wytrzymała na mrozy, w końcu pochodzi z Syberii. Jedynie w zimniejszych rejonach kraju kwiaty mogą być uszkadzane przez przymrozki.

Bergenia to roślina łatwa w uprawie i nie sprawiająca żadnych kłopotów. Na wiosnę należy oczyścić rośliny z suchych liści. W czasie wegetacji skracamy zbyt długie pędy. Bergenia nie lubi przesadzania. Należy co roku przykryć odsłonięte kłącza ziemią próchniczną, aby spowodować wybijanie nowych pędów.

Rozmnażanie

• przez sadzonkowanie fragmentów kłączy – wykonuje się to zimą a polega na podzieleniu kłączy na odcinki 2-3 cm. Podzielone części układa się płasko w piasku w skrzynkach, które ustawia się pod parapetami w szklarni (wyrastają w III-V);
• przez sadzonki wierzchołkowe – sposób bardzo wydajny, w II-VII wykonujemy sadzonki z 3 liśćmi i ukorzeniamy w temperaturze 20^oC;
• przez podział karp – jest to sposób najprostszy i najstarszy. 3-letnie i starsze karpy dzielimy w III-IV i wysadzamy na nowe stanowisko. Z jednej rośliny otrzymujemy 5 i więcej nowych roślin;
• przez wysiew nasion – sposób rzadko stosowany. Nasiona wysiewamy zimą. Kiełkują po 15-20 dniach. Wprawdzie nasiona bergenii są bardzo drobne i dają ogromne ilości siewek, ale siewki rosną wolno i dopiero po 2-3 latach nadają się do wysadzenia na miejsce stałe.

Zastosowanie

Bergenia  jest doskonałą byliną na rabaty. Świetnie nadaje się także do ogrodów skalnych, szczególnie do sadzenia obok dużych bloków kamiennych. Doskonale sprawdza się jako roślina do obsadzania brzegów wód oraz do wiecznie zielonych nasadzeń dywanowych. W sprzyjających warunkach szybko zarośnie cały przeznaczony jej teren. Bergenia jest też niezastąpiona do obsadzania suchych, kamienistych zboczy i osypisk. Dobrze rośnie nawet w głębokim cieniu drzew, gdzie nie chce rosnąć trawa.

Bergenia jest też stosowana jako roślina lecznicza. Wywar z liści i kłączy ma właściwości ściągające, przeciwzapalne, przeciwgrzybiczne i antyseptyczne. Kłącza wykorzystuje się także jako środek orzeźwiający, wzmacniający, przeciwkrwotoczny i przeciwkaszlowy.

Na Zachodzie Europy pędzi się bergenię na kwiat cięty. Liście wykorzystuje się we florystyce jako zieleń ciętą.