Sadzenie roślin cebulowych
Sadzenie roślin cebulowych rozpoczynamy najczęściej wraz z końcem lata. Jesień to czas, gdy w centrach ogrodniczych pojawia się szeroka oferta gatunków i odmian roślin cebulowych.
Do tej grupy roślin należą tulipany, narcyzy, hiacynty, lilie, przebiśniegi, śnieżyce, szafirki, krokusy, śniedki i wiele innych opisanych w dziale cebulowe.
Cebulowe to rośliny wieloletnie, które ze względu na wrażliwość na nadmierną wilgotność gleby muszą być corocznie wykopywane z ogrodu na okres lata i przechowywane do jesieni w pomieszczeniach.
Cykl uprawy tej grupy roślin na przykładzie tulipana ilustruje poniższy rysunek:
Terminy sadzenia
W zależności od gatunku okres sadzenia trwa od końca lipca (narcyzy, zimowity) do października (tulipany).
Szczegółowe opisy roślin cebulowych
Odpowiedni termin sadzenia jest bardzo ważny, ponieważ do zimy cebule muszą się dobrze ukorzenić w temperaturze ściśle uzależnionej od gatunku. Zbyt wczesne sadzenie cebul może spowodować przedwczesne wybicie liści i pędów, a zahamowanie rozwoju korzeni (zbyt wysoka temperatura). Takie „jesienne” liście są bardzo narażone na działanie mrozu. Ponadto zbyt wysoka temperatura wczesną jesienią sprzyja rozwojowi chorób grzybowych. Zbyt późne sadzenie może spowodować z kolei, że cebule nie zdążą się ukorzenić przed zimą i będą miały przez to opóźniony rozwój wiosną.
Przybliżone terminy sadzenia wybranych rodzajów roślin cebulowych przedstawia tabela:
| nazwa rodzajowa | termin sadzenia do gruntu |
| narcyzy | k. VIII-IX |
| zimowity | k. VII – VIII |
| krokusy jesienne | VIII |
| śnieżyca wiosenna | VIII |
| szafirki | VIII – IX |
| śnieżyczka przebiśnieg | VIII – IX |
| śniedki | VIII – IX |
| lilie | VIII – pocz. X |
| szachownice | IX |
| krokusy wiosenne | IX/X |
| cebulice | IX – X |
| tulipany | poł. IX – poł. X |
| hiacynty | IX |
| czosnki | X |
| kosaćce cebulowe | koniec IX |
Głębokość sadzenia
Każda cebula musi być posadzona na ściśle określoną głębokość. Głębokość zależy przede wszystkim od wielkości cebuli (cecha gatunkowa i odmianowa) – przyjmuje się zasadę trzech wysokości cebuli (patrz rysunek). Zgodnie z tą zasadą cebule mniejsze sadzimy płycej, a większe głębiej. Ponadto na glebach lżejszych powinno się sadzić cebule nieco głębiej niż na ciężkich i zlewnych.
Zabiegi ochronne przed sadzeniem
Cebule, szczególnie otwarte (np. cebule lilii, szachownic), są bardzo wrażliwe na choroby grzybowe i powinny być przed sadzeniem zabezpieczone przed nimi. Najgroźniejsza choroba grzybowa to fuzarioza, której rozwój szczególnie nasila się podczas ciepłej i wilgotnej jesieni. Aby zapobiec rozwojowi i rozprzestrzenianiu się tej choroby stosuje się zabieg zaprawiania cebul przed sadzeniem. Polega on na moczeniu cebul w preparatach grzybobójczych zgodnie z aktualnym kalendarzem ochrony roślin ozdobnych. Do zaprawiania wybierać należy preparaty zawierające Kaptan, Topsin M lub Funaben. W sporządzonym roztworze moczy się całe cebule od 1/2 do 1 godziny (w zależności od preparatu i stężenia – warto przeczytać instrukcję na opakowaniu).
Technika sadzenia
Zależy od przeznaczenia sadzonych roślin cebulowych. Najbardziej znana jest metoda zagonowa. Polega ona na wykopaniu rowka (zagon 1 na rysunku poniżej), umieszczeniu na jego dnie cebul i zasypaniu go ziemią pochodzącą z następnego rowka (zagon 2). Dzięki tej metodzie wszystkie cebule posadzone są na tej samej głębokości i w równych odstępach od siebie. Takie sadzenie „pod sznurek” jest przydatne na dużych plantacjach, ponieważ ułatwione są wszelkie zabiegi pielęgnacyjne. Nie ma tu jednak tak pożądanego w ogrodach przydomowych efektu nieregularności.
Jeśli natomiast chcemy uzyskać nieregularną rabatę wiosenną to warto zastosować tzw. metodę holenderską, która jest odmianą metody zagonowej. Polega ona na wykopaniu dołka, najlepiej o nieregularnych kształtach i ułożeniu na wyrównanym dnie dołka cebul według własnej fantazji, pamiętając jednak, że cebule muszą być podobnej wielkości.
Cebule można też sadzić w różnego rodzaju pojemnikach, które po pierwsze ułatwiają późniejsze wykopywanie cebul, a po drugie zabezpieczają przed gryzoniami. Dno pojemnika wysypuje się płytką warstwą podłoża, na nim układa cebule i tak wypełniony pojemnik wkłada się np. do dołka wykopanego zgodnie z metodą holenderską.
Cebule można także sadzić pojedynczo w dowolnych miejscach ogrodu. Kwitnące w przypadkowych miejscach wiosenne rośliny cebulowe dają bardzo miły efekt, są jednak dość niewygodne w pielęgnacji oraz trudne do odszukania podczas wykopywania cebul. Pomocnym narzędziem do takiego sadzenia cebul jest specjalna sadzarka.
Często stosuje się sadzenie cebul na trawnikach. Idea takiej metody jest bardzo piękna – trawnik kwitnący wiosną! Należy jednak pamiętać, że ekspansywna trawa bardzo szybko zagłuszy rośliny cebulowe, a pielęgnacja roślin i wykopywanie cebul jest wręcz niemożliwe. Jedynie narcyzy całkiem nieźle radzą sobie wśród trawy, a ponadto są niejadalne dla gryzoni.
Niezależnie od metody sadzenia, po zasypaniu cebul ziemią powierzchnię gleby dokładnie wyrównujemy, aby nie tworzyły się dołki, w których mogłyby się tworzyć zastoiska wody, a następnie teren obsadzony cebulami obficie podlewamy.
1